top of page

Afazi Terapisi - Fonolojik Özellikler Analizi Terapi Yöntemi: Sözcük ve Görsel Seçimi Nasıl Yapılmalı?

Güncelleme tarihi: 23 Oca

Fonolojik Özellikler Analizi, afazi gibi dil bozuklukları yaşayan bireylerin dil becerilerini geliştirmek için kullanılan etkili bir terapi yöntemidir. Bu yazıda Fonolojik Özellikler Analizi terapi yöntemini afazili danışan ile çalışırken en doğru görsel ve sözcük seçimizi nasıl yapmanız gerektiğini bulacaksınız.

bknz. FÖA materyalimizin "Çift Dudak Patlamalı-Durak Sesler" kategorisine yönelik sözcük seçimleri örneği
bknz. FÖA materyalimizin "Çift Dudak Patlamalı-Durak Sesler" kategorisine yönelik sözcük seçimleri örneği
Sözcük Seçimi

Fonolojik Özellikler Analizi terapi yöntemi ile çalışmaya karar verdikten sonra hedef sözcükler seçilirken: çalışılan sese ilişkin olarak farklı semantik kategoriler arasından seçilebilir. Her hedef ses için sırayla tek heceli, iki heceli, üç heceli olacak şekilde kolaydan zora doğru ilerleyen bir hiyerarşi takip edilebilir. Seçilen sözcüklerin aynı zamanda dilde sık kullanılan, bellekten çağırması kolay sözcükler olması önemlidir. Hedef sözcükler, Maviş ve Tunçer’in (2013) semantik akıcılık çalışmalarındaki sözcük kategorilerinden günlük dilde kullanım sıklıkları dikkate alınarak seçilebilir.

Bunun için ise hedef sözcük seçiminde sözcüklerin sözel akıcılık değerleri de dikkate alınabilir. Çünkü; sözcüklerin öğrenme kolaylığı, ne kadar sık kullanıldıklarına göre değişir.


Sözel akıcılık, belirli bir süre içerisinde bireylerin istenen şartlara uygun olacak şekilde ürettiği sözcük sayısı ile ölçülmektedir (Tunçer, 2011). Sözel akıcılığı yüksek olan sözcüklerin öğrenilebilirliği daha yüksektir. Ayrıca bir dilde bir sözcük ne kadar sık kullanılıyorsa o sözcüğün aktivasyon eşiği o kadar düşük olacağından bellekten çağrılması da o kadar kolay olacaktır (Bastiaanse, Wieling ve Wolthuis, 2016) .


Kategorilerin çalışma sıralaması belirlenirken ise seslerin en gözlenebilir olmaları ve kinestetik özellikleri ele alınarak çift dudak seslerinden başlanabilir. Diğer fonetik gruplar ise seslerin çıkış yerleri ve üretilme biçimlerine göre sırasıyla sıralanabilir.


Sesleri sırasıyla kolaydan zora doğru çalışabilirsiniz; çift-dudak sesleri, diş-dudak sesleri, damak sesleri, sürtünmeli sesler, durak-sürtünmeli sesler ve ünsüz öbekleri...


Gözlenebilir sesler: m, b, p, f, v, n, t, d, l, ç, j, s, z 

Az gözlenebilir sesler: r, h, k, g

Anlaşılırlığı en hızlı sağlayan sesler: t, d, n


Görsel Seçimi

Fonolojik Özellikler Analizi terapi yöntemi ile çalışırken kategorilere ait hedef sözcüklerin görsel seçimi yapılırken seçilen görsellerin ilişkili soruların yanıtlarına uygun olacak şekilde seçilmesine dikkat edilmelidir. 


Görsel seçerken, karmaşık arka planlardan kaçınılmalı ve yalnızca odaklanan nesneye yer verilmelidir. Örneğin, "masa" kelimesi için sade bir masa fotoğrafı, arka planda gereksiz öğeler olmadan sunulmalıdır. Arka planı kaldırılmış, sadece adlandırılması beklenen sözcüğün olduğu gerçek resimlerin tercih edilmesi daha faydalı olacaktır.


Fonolojik Özellikler Analizi terapi yöntemi ile hazırladığımız materyalimizi incelemek ve satın almak için: https://www.bolbolmateryal.com/product-page/fonolojik-özellikler-analizi-terapi-etkinlik-kitabı


Bu konu ile ilişkili diğer blog yazılarımıza da göz atabilirsiniz.


Semantik Özellikler Analizi Terapi Yöntemi: Afazili Bireylerde Sözcük Bulmayı Kolaylaştıran Etkili Bir Yöntem


Semantik Özellikler Analizi Afazi Terapi Yöntemi: Terapi Basamakları Aşamaları ve Uygulama Süreci


Afazi Terapisi - Semantik Özellikler Analizi Terapi Yöntemi: Kategori, Sözcük ve Görsel Seçimi Nasıl Yapılmalı?


Fonolojik Özellikler Analizi Terapi Yöntemi: Afazili Bireylerde Sözcük Bulmayı Kolaylaştıran Etkili Bir Yöntem


Fonolojik Özellikler Analizi Afazi Terapi Yöntemi: Terapi Basamakları Aşamaları ve Uygulama Süreci


HELPSS Terapi Yöntemi: Afazili Bireylerde Sözel Üretimi Artıran Etkili Bir Yöntem


HELPSS Terapi Yönteminin Basamakları: Aşamaları ve Uygulama Süreci


HELPSS Terapi Yöntemi: Cümle ve Görsel Seçimi Nasıl Yapılır?


Son Yazılar

Hepsini Gör

コメント

5つ星のうち0と評価されています。
まだ評価がありません

評価を追加
bottom of page